Μελάνωμα
Το μελάνωμα,είνσι ένα κακοήθες νεόπλασμα που προέρχεται από τα μελανοκύτταρα.Τα τελευταία χρόνια,η συχνότητα του συνεχώς αυξάνεται.Συνήθως εντοπίζεται στο δέρμα.Αντιπροσωπεύει περίπου το 5% των περιπτώσεων καρκίνου στους άνδρες και το 6% στις γυναίκες.
Παράγοντες αυξημένου κινδύνου για προσβολή με μελάνωμα είναι οι ακόλουθοι
- Ανοιχτόχρωμο δέρμα.
- Παρουσία άτυπων σπίλων και στις ακάλυπτες και στις προστατευμένες περιοχές του δέρματος.
- Θετικό ατομικό ιστορικό μελανώματος
- Θετικό οικογενειακό ιστορικό μελανώματος άτυπων σπίλων.
- Ιστορικό ηλιακού εγκαύματος,ιδίως στην παιδική ηλικία.
- Συγγενείς μελανοκυτταρικοί σπίλοι.Συνήθως όσο μεγαλύτερο το μέγεθος,τόσο περισσότερες οι πιθανότητες κακοήθους εξαλλαγής τους
Το 30% περιπου των μελανωμάτων αναπτύσσεται σε προυπάρχοντες σπίλους,ενώ το υπόλοιπο de novo(χωρίς να προυπάρχει σπίλος).Υπάρχουν κάποια κλινικά σημεία τα οποία όταν εντοπίζονται είναι ύποπτα και συνίσταται χειρουργική αφαίρεση και βιοψία.Υπάρχει ο μνημονικός κανόνας ABCDE για τον εντοπισμό των ύποπτων βλαβών.
- Αsymmetry(ασυμμετρία)-Το ένα ημιμόριο της βλάβης δεν μοιάζει με το άλλο.
- Border irregularity(ακανόνιστα όρια)-Τα όρια της βλάβης παρουσιάζουν ψευδοπόδια προς το περιβάλλον υγιές δέρμα.
- Color variegation(ποικιλοχρωμία)-Η βλάβη παρουσιάζι ένα μίγμα χρωμάτων και αποχρώσεων.
- Diameter(διάμετρος>6 χιλιοστά)-Μετράμε την μεγαλύτερη διάμετρο της βλάβης.
- Εnlargement(μεγέθυνση)-Αύξηση του μεγέθους της βλάβης.
Οι 4 πιο συχνοί τύποι μελανώματος είναι οι ακόλουθοι-α)επιπολής επεκτεινόμενο μελάνωμα(70% περίπου),β)οζώδες μελάνωμα(10-20%),γ)κακοήθης φακή(5-10%),δ)μελάνωμα των άκρων τύπου εφηλίδας(περίπου 7%).
Γενικά μπορούμε να πούμε ότι όσο μικρότερο είναι το πάχος του μελανώματος,τόσο καλύτερη η πρόγνωση του ασθενούς.Η εντοπισμενη νόσος έχει πολύ καλύτερη πρόγνωση από την μεταστατική.Για αυτό θεωρείται σημαντική η έγκαιρη διάγνωση,καθώς στα αρχικά στάδια το μελάνωμα εφόσον εξαιρεθεί χειρουργικά έχει εξαιρετική πρόγνωση.
Εφόσον το μελάνωμα αφαιρεθεί,συνίσταται τακτική παρακολούθηση του ασθενούς και προληπτικές εξετάσεις.Θεωρείται σκόπιμο,οι συγγενείς πρώτου βαθμού να υποβάλλονται σε δερματολογική εξέταση,για προληπτικούς λόγους.
Συμπέρασμα:H τακτική πλήρης δερματολογική εξέταση,ειδικά ατόμων με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης μελανώματος,επιτρέπει την έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση αυτού του σημαντικού παράγοντα νοσηρότητας και θνητότητας.Επίσης σε άτομα με μεγάλο αριθμό σπίλων και λευκό δέρμα,συνίσταται η χαρτογράφηση σπίλων.Με αυτή λαμβάνονται φωτογραφίες των σπίλων σε τακτά χρονικά διαστήματα,και εκτιμάται αν υπάρχει τυχόν αλλαγή σε κάποιον από αυτούς.